BADIKAN, BADIKİ AŞİRETİ

Badıkan Aşireti Diyarbakır sınırları içindeki büyük aşiretlerden biridir. Muş ilinde yaşayan Badıkanlı sayısı oldukça fazladır. 

Bu aşiretin köklerinin yazılı belgeye dayanmasa da araştırmacıların beyanlarında Süleymani aşiretleri gurubundan olan Zilan aşiretine dayandığı iddia edilmektedir. Şerefname isimli kürd Tarihi kitabında Süleymani Aşiretlerinin nesebinin Mervanoğulları sultanlarından Süleyman bin Abdulmelik'e dayandığı ifade edilmektedir.(Kaynak:Şerefname sayfa:200 M.E.B)
Mervani devletinin Abbasiler tarafından  yıkılmasından sonra Mervan'ın oğlullarından Ubeydullah'ın Diyabakır'ın Kulp ilçesindeki dereé Xox , (Şeftali Deresi) denen bir bölgeye gelip yerleşmesinden sonra Başta Banuki aşireti olmak üzere daha önce Mervani yönetiminde bulunan  aşiretler bir araya gelerek Süleymani aşiretlerini meydana getirdiler. Bu aşiretler, Banuki, Zıkziyan, Bociyan, Besyan, Dılxeyran, Zilan, Berazan, Huveyda (Hevidi) olup yönetim Merkezleri Meyfarqin idi. Bu aşiretler ehl-i Sünnet taraftarı iken, bazıları ise yezidi inancındaydı.
Badıkanlılar, Tarihte Akkoyunlu Türkmen  Devletini destekleyen, Dunbuli, Zirikan, Mirdisi ve Süleymani aşiretleri ile birlikte hareket etmiştir.

Günümüzde Badıkanlılar Ehli sünnet olup şafii mezhebine mensupturlar. Dilleri ise Kürtçenin Kırmanç lehçesidir.
Nüfusları hakkında  uçuk rakamlar ortada dolaşmasına rağmen, Diyarbakır çevresinde tahmini 15.000 civarında,Muş, Kars, Batman,Bingöl, Bitlis ve Van illerinde 12.000 kişi oldukları tahmin edilmektedir. Ancak büyük şehirlere göç yolu ile gidenlerin sayısı eklendiğinde oldukça büyük rakamlar ortaya çıkabilir.

Yaşadıkları Yerler; Diyarbakır,Kulp,Başbuğ, kayahan, inkaya, yayık, kocadağ, Yarımca, Erenler, Kollukayak, Yavuz, Ünal, Karaorman,Alaca,Taysever, Yertutan,Şeyhyayla ve Cebeci köylerinde, Silvan ilçesi ve Muş ili.(Prof.Ahmet Özer.Dğuda Aşiret düzeni Sayfa:47)

Muş ilinde; Merkeze bağlı,Dilimli, Aligedik,, Yedipınar, Güdümlü,,Eralanlı, Eğirmeç, yörecik ve  Kayalısu köylerinde;

Kars İli Digor İlçsesi Sokunlu Köyünde, Badıkanlılar yaşamaktadır.

Bağlı Kabileleri:
1-Kerran:550 haneden oluşumakta ve Milli Aşiret Konfederasyonu içindeydi (1936 yılı verilerine göre,Kaynak:M.Z.Emin Beg Kurd ve Kurdistan Tarihi)
2-Cımıka,(Milli Konfederasyonu içinde olup Res'ul Ayn'daki Cemıkanlılarlar ile bağlantıları olup olmadığı bilinmiyor.
3-Kanika
4-Memıka
5-Welikan,
6-Aqika
7-Nasırka
8-Araşka
9-Reşikan: Emekli Vali Edip Yavuz,"Tarih boyunca Türk Kavimleri" isimli kitabında; Kulp yöresindeki Reşikanlılar için, Resik uşakları diye bahseder. Bunları Saka Türklerinin Res koluna bağlayarak, bir kısmının Van özalp, Şirvan, Mazıdağı, Kulp, Karayazı,palu, Hizan  ve Tutak gibi yerlerde yaşadığını iddia etmektedir.
10-Laçika : Milli Konfederasyonuna bağlı olup Dersim'de yaşayan Haydaran oymağının içinde yaşayan Laçıka kabilesi ile bağlantısı olup olmadığı tespit edilemedi. Emekli Vali Edip Yavuz,"Tarih boyunca Türk Kavimleri" isimli kitabında; Laçika oymağı hakkında şu bilgileri veriyor. laçin uşakları oymağından ayrılmış ve Şeyh Hasanlılar içinde erimişlerdir. Elazığdaki Lacolarda bunlardandır.
11-Xaşika
12-Xerzan 

1960 ihtilalinden sonra doğuda başlatılan asimilasyonlar  çerçevesinde kürt aşiretlerinin Oğuz Boylarına iliştirilmesi çalışmaları sıklıkla  yapılmaktaydı. Örneğin emekli Vali Edip Yavuz'un 1968 yılında yayımladığı "Tarih boyunca Türk Kavimleri"  isimli kitabında Kürt aşiretlerinin tamamının Türk olduğu açıkça anlatılmaktadır. Bu meyanda bazı kişisel çalışmalarda Badıkanlıların Türkmen olduğu iddiası ortaya atılmış ise de bunu destekleyen  tarihi belgeye rastlanılmamıştır. Sadece bazı  varsayımlar ve Türkçeyi çağrıştıran kelimelerden yola çıkarak iddialarını kanıtlamaya çalışmaktadır. Esasında Kürt mü Türkmü olduğu önemli değil ancak insanları doğru bilgilendirmek adına çok detaylı  ve meşakatli çalışma yapmak daha faydalı olacaktır.




Araştırmalarımız sürüyor, Yeni bilgiler elde edildiğinde İlave ve düzeltmeler yapılacaktır.

Not.  Bu sayfa tamamen tarafsız  bilgilendirme içerdiğinden, Herhangi bir kurum,kuruluş veya örgüte yaranmak için bilgi paylaşımı yapmamaktadır.
Bilgiler düzenlenirken  şüphesiz eksik ve yanlış bilgiler olacaktır. Bu nedenle Yukarıdaki açıklamalara hakaret içermeyen faydalı ve yapıcı yorumlarınızla katkıda bulunabilirsiniz...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder