KERCOZ AŞİRETİ

Dekşuri aşiretinin bir kolu olan Kercoz ismi Süryanice Kefer Gevsen’den gelmektedir. Gevsen Salah’tan Kercoz’a giden bir şahsın ismidir ve köy asıl olarak eski bir Süryani Yerleşim Birimidir. Kercoz Aşiretinin ilk mermezi Kefrê (Kefra Tajdo) köyüdür. Daha sonraları Tajdo’nun Abdiye Hemzikê yi öldürmesinden sonra Tajdo nun bazı çocukları Kercoza yerleşince aşiretin merkezi Kercoz olmuştur. Aslen Dorikâ aşiretinden olan Abdiye Hemzike o tarihlerde Kercoz Gullika köyünde oturmakta ve ağalık yapmaktadır. Abdiye Hemzike den rahatsız olanlar Kefre köyündeki Tajdoye İskendere baş vurur. Bir Cuma namazı sonrası, Tajdo Abdiye Hemzikeyi Kercoz camisinde öldürür. Ağalığı ele geçirir. Abdiye Hemzikenin karısı Keferbê civarında oturan Çomeri Aşiretinden Amo Reş’e giderek yardım ister. Amo Reş Kefre ve Kercoz a saldırarak 7 kişiyi öldürür. Ancak Tajdo kurtulur. Uzun yıllar sonra abdiye hemzikenin torunu veya yeğeni olduğu söylenen Behwarlı Sıloye Sino, Tajdoyu öldürür. Tajdo’nun mezarı Kefre’dedir. Aşiretin yerleşik olduğu bölge, Gercüş ileçe merkezi ile yakın çevresindeki köylerdir. Aşiretin kuzeyinde Raman, Batısında Hesar, güney ve güneydoğusunda ise ARNAS aşireti yer alır. KERCOZ AŞİRET KÖYLERİ KEFRE Aşiretin ilk merkezidir. Süryani ve Müslüman kürt karışıktır. KERCOZ Eski bir Süryani köyüdür. Büyük bir çoğunluğu hala Müslüman kürttür. KIRKAT Müslüman kürtttürler. Kasrık ve kiryase adlı mezraları vardır. GULLIKÂ Müslüman Kürt. ERMUNE ÊDEWA NARQATİN MERVANİYE HAVRÊ İLOZÊ PERARÊ KELEHÊ XIRBETA DERİNDIB (Arapça konuşmaktadır) 1950-1960 yılları arasında Diyarbakır belediye başkanlığı ve DP den milletvekilliği yapan Nuri Onur Deyrindıplı seyyid Hammedo (muhammedin) oğludur. Kercoz aşiretinin lideri Tajdo İskenderin torunları olan Mala Hasane Şemdin’dir. Ailenin kökeninin nereden gelidği konusunda ihtilaf vardır. Bazıları Musul tarafından geldiklkerini ve Şex aliye Por adlı şahsın torunları olduklarını ilri sürerlerken, büyük çoğunluk ise aslen Van kökenli olduklarını ve mezarı Kelehe de (Midyat-nusaybin arası) bulunan Kara Tajdin in çocukları olduklarını söylemektedir. Bu iki rivayeti birleştirenler de vardır. Suriye vatandaşı Prof. İsmet Şerif Vanlının da aslen bu ailenin akrabalarından olduğu iddia edilmektedir.
Kercoz merkezi üç mahalleden ibarettir. 1-Tara Muhammed Resul(Tara Şolıka) Mala Hasan Şemdin bu mahallede oturmaktadır.Aile Ekmen, ZAorluoğlu, Şemdinoğlu, Güven,Süer,Turan,Işık ve İskenderoğlu soyadlarını taşımaktadır 2-Tara Abdoya 3-Tara Amer(Ömer) Kercoz’un en eski ailesinin Mala Mıhemmed Resul olduğu söylenmektedir. Muhyammed Resul Ailesi Halen Atıgan soyadını taşımaktadır. Bir diğer eski ailede Badıki(Diyarbakır ile Muş arasında Yerleşik bir aşirettir) oldukları söylenen Mala Amervi’dir. İlk zamanlarda Kercoz bölgesine hükmeden Mahalmi Miri bir gün Kercoz’a gelir. Amer, Mahalmi Miri’ne bağından üzüm ikram eder. Ancak Mir teşekkür ederek yemez. Daha sonra mir’in adamlarından bazıları bağa zorla girmek isteyince Amer Mir’in adamlarından birini öldürür.Olayı duyan Mir Amer’i haklı bulur. “Sen hem cömert hemde erkek adamsın” diyerek Kercoz’un yarısını ona verir. Amervi ailesi Öner ve Günaydın soyadlarını taşımaktadır. Kercoz’da yakın döneme kadar az sayıda süryani’de yaşıyordu. Müslüman çoğunluk is kürttür. Daha sonraları Tajdo’nun çocukları ile çatışan Mala Mıhemmed Resul, Hasan Şemdin’in ağabeyi Zoréyi öldürür.Zor durumda kalan Hasan Şemdin tam Kercoz’u terk edecekken mala amerviler onun yardımına koşar, Amerviler ile birleşen Hasan Şemdin Mala Mıhemmedé Resul’u yenerek Kercoz’un hakimi olur. 1857 yılında yoğun kar yağışı sonucu Hasan Şemdin’in oğlu iskender’in evi yıkılır. İskender ve oğlu Süleyman’ın haricinde evde bulunanların hepsi ölür.
Kercozlu Yusuf ağa (ölüm:1928 bursa) KERCOZ’UN DİĞER AİLELERİ MALA ABDOYİ: Kercoz yakınlarındaki Gıratılabbad mıntıkasından gelmedirler.Kaya soyadını taşımaktadırlar. MALA YUNUSKATİ:Eski bir aile olupsoyadları soyvuraldır. MALA ZİLOYİ: Diyarbakır’a göç eden aile Tatlıcı soyadını alırlar(Şeyhmuz Tatlıcı bu ailedendir.) MALA HASENO:Kaya soyadını taşımaktadırlar. Süryani asıllı oldukları söylenmektedir. MALA HACİ İLYAS: Diyarbakırda uzun yıllar müftülük yapan Mele Halil Özaydın(Oğlu bir dönem Dicle üniversitesi rektörlüğü görevinde bulunan Mehmet Özaydın) bu aileye mensuptur. 1892 yılında vefat eden Hasan Şemdin’den sonra oğulları İsmail ile Yusuf’un taraftarları arasında liderlik meselesi başlar. Uzun yıllar aşireti yöneten Yusuf Ağa yaşlılık döneminde kendi rızası ile liderliği kardeşi Hacı Osmanın oğlu Bedrettin’e(1872-1952) devreder. Yusuf ağa 1926 yılında Bursa’ya sürgün edilir. Ve 1928 yılında Bursa Kara Mustafa Kaplıcalarında yıkanırken ayağı kayarak düşer ve beyin kanamasından hayatını kaybeder. Bedrettin ağanın annesi Nesephan Hanım Savurlu Hacı Abdullah Beyin kızıydı. İsmail ağanın yerinede oğlu İbrahim geçti. Bedrettin Ağanın oğlu Şeyxmus ve Şeyxmus’un kızı Ayhan Güven (1971-1973) ve oğulları Adnan Bedrettin(Şirin Ekmen) uzun yıllar Grcüş Belediye başkanlığı yaptılar. Adnan Ekmen 1987-1995 yılları arasında Mardin Milletvekilliği ve aynı dönemde Devlet bakanlığı yaptı. Bedrettin Ağanın Mıdyat Belediye başkanı olan Nuri Midyat ile evli kızı Zekiye Hanım Midyat’ta Belediye başkanı olan kocası Nuri Aziz’in (Nuri Midyat) trafik kazasında ölmesi nedeniyle 1956-1960 yılları arasında seçilerek Midyat belediye başkanlığı yaptı.
KERCOZLU BEDREDDİNÊ HACİ OSMAN(EKMEN) KEFRÊ KÖYÜ (KERCOZ AŞİRETİNİN İLK MERKEZİ) Kefré köyü çok eski bir Süryani yerleşim birimidir.Köye ilk olarak gelenin aslen Van – Muş civarında olduğu iddia edilen Tajdo olduğu, Tajdo’danj evel köyün terk edilmiş olduğu , ancak eski eserler ve kilise bulunduğu ilk hiristiyanların da Tajdo ile beraber Van Muş yöresinden geldikleri ve muhtemelen önceleri Ermeni oldukları ve sonradan Süryanileştikleri ileri sürülmektedir. Ancak bilgiler net değildir. Abdoyé Hemzıké’nin torunlarından Behwarlı Sıloyé Sino tarafından çok yaşlı iken öldürülen Tajdo’nun mezarı da Kefré’de bulunmaktadır. Köyde Müslüman Kürtler ve Süryaniler birlikte yaşamaktadırlar.Alıka ağası Cımo’nun 6 ay Kefré’de saklandığı rivayet edilmektedir. Midyat’ta Dr.Sadık Çetin ve AKP hükümetinin Devlet bakanı Gaziantep milletvekili Mehmet Şimşek Kefrélidir. KÖYDEKİ MÜSLÜMAN KÜRTLER: 1-Mala Tajdo(Kercozdaki Ekmen'ler Tajdo'nun torunlarıdır.) 2-Mala Şéxmus: Zaxuran'dan geldikleri söylenmektedir. 3-Mala Mele : Reşkotan (Botan-Beşiri) aşiretinden gelmelerdir. SÜRYANİ AİLELER: 1-YIHNOKİLER:Tajdoşar ile birlikte Van yöresinden gelmelerdir. 2-Şırbeniler: Hapisnas köyünden gelmelerdir. DEVAMİ VAR........... KAYNAK:TURABİDİNDEN BERRİEYE ALTAN TAN UYARI: SİTEMİZİN TÜM HAKLARI SAKLI OLUP, İNTERNET ÜZERİNDEN YAYIN YAPMAKTADIR. İZİNSİZ VE KAYNAK GÖSTERİLMEDEN KULLANILAMAZ.

1 yorum:

  1. ZAorluoğlu yanlış yazılmış ayrıca Şavir lerde bu aileden düzeltilmesi gerekiyor

    YanıtlaSil