BEKIRAN, BEKIRİ AŞİRETİ

..

Geneli Diyarbakır,Van,Muş,Bingöl,Iğdır,Kars,Erzurum, Ağrı Tunceli Batman Bitlis Mardin,Adilcevaz Ahlât Elbistan Doğanşehir ve Şengal’da dağınık şekilde yaşamaktadır. Irak Musul yakınlarında adlarını taşıyan bir kasaba bulunmaktadır. Iraktaki bekiran aşireti yezidi dinine mensuptur. (Abbas Azzavi Aşairi İrak c. 6 sayfa 185) Batmanda adlarına bir kasaba ve bir de şifalı kaplıca bulunmaktadır. Bekiran aşiret isminin bekrandan geldiği ve günümüzde Bu aşiretin Irakta da bekran olarak bilindiğini ünlü tarihçi Abbas azzavi söylemektedir. Aşiretin asıl memleketinin Şengal dağları olduğu ve bu aşiretin şengalli asıllı olduğu bilinir.Bekiranlılar bilinmeyen bir sebeble Irak şengal civarından göç etmişlerdir ve diyabakıra yerleşmiştirler,yerleştikten sonra da  diyarbekir ismini  diyar-e bekir  isminden almıstır. 

BEKIRAN VEYA BEKIRİ İSMİNİN KAYNAĞI;

Yunan kaynaklarında geçen , Bagrati ve Bagravend adının Bagiran (Bekiran – Bekran) günümüzde  isminin günümüzde Bekiran veya Bekıri olarak değiştiği bazı kaynaklarca  ileri sürülmektedir.

Başka bir kaynakta ise şöyle  ifade edilmektedir:

Baggara’ların Arapların Kahtani değil Adnan’i gurubundan olduğu ortaya çıkar. İkinci rivayete gelince Baggaraların Muhammed Bakır hazretlerinin soyundan geldikleri tezidir. Muhammed Bakır, Zeynelabidin hazretlerinin o da Hz. Hüseyin (R.A)’nin oğludur. Bu nedenle bu aşiret Bakari Bakıri Baggari olarak isimlendirilmiştir.

Diyarbekir ve Bekiran ilişkisi : 
  Diyarbekir’de yaşayan ve şehre adını veren Bekiran aşireti ,dokuzuncu 
yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla uzanan zaman dilimi boyunca belirli Aralıklar ve müdahalelerle önce Ermenileri sonra da Gürcüler’i yönetimi altına alan Kraliyet ailesini doğurmuştur. Ter Gewondiyan’a göre ,ilk Bagratilerin özgün bölgesi. Diyarbekir ile Bingöl arasında kalan bölgeydi. Bekiranllılar Ptolemy ,Bagravendileri’in Van Gölü ile Dicle Nehri arasında kalan bölgesini Bagraundene Regio ,yani “Bagravendiler’in Bölgesi” olarak tanımlamıştır.

BEKİRAN  AŞİRETİ GENEL İSİM OLUP, BUNU OLUŞTURAN KOLLAR ,KABİLE+YAKIN AKRABA VE AİLE TOPLULUĞUNDAN OLUŞUR BEKİRAN ... AİLE HANE + YAKIN AKRABA OLAN AİLELER + BU YAKIN AKRABA OLAN AİLELERİNİN BİRLEŞİMİNDEN OLUŞAN KABİLE VE KABİLELERDEN OLUŞAN =  BEKİRAN AŞİRETİ ÖRNEK OLARAK =  BARAN AİLESİ + MALA HENE AİLESİ + MAMUTKA KABİLESİ = BEKİRAN AŞİRETİ BEKİRANLILAR AĞIRLIKLI OLARAK DOĞU VE GÜNEYDOĞUDA 12 ŞEHİRDE BULUNMAKTADIRLAR BUNLAR  DİYARBAKIR,BATMAN,MARDİN,BİTLİS,AĞRI,VAN,IĞDIR,MUŞ,BİNGÖL,ERZURUM,KARS,MALATYA DA BULUNURLAR.SAYDIĞIMIZ BU ŞEHİRLERDEN BİR ÇOĞUNDA ÇİFTÇİLİĞIN SON BULMA AŞAMASINA GELDİĞİNDEN DOLAYI.BEKİRAN AŞİRETİ METROPOLLERE BÜYÜK BİR GÖC YAŞAMIŞTIR. BU METROPOLLERDEN EN BÜYÜK NASİBİNİ ALAN ŞEHİRDE İSTANBULDUR. ŞU ANDA İSTANBULUN ESENLER,BAĞCILAR,BAHÇELİEVLER,GÜNGÖREN,KÜÇÜKÇEKMECE,KAĞITHANE,ÜMRANİYE,PENDİK  İLÇELERİNDE BÜYÜK BİR BEKİRAN AŞİRETİNİN İKAMETİ MEVCUTTUR. BUNU YANI SIRA ADANA,MERSİN,İZMİR,AYDIN,ANKARA ŞEHİRLERİNDE DE AZIMSANMIYACAK BEKİRAN AŞİRETİ BULUNMAKTADIR. DOĞU VE GÜNEYDOĞUDAN İSTANBULA GÖÇ ETMİŞ BEKİRAN AŞİRETİNİN NUFUSU YAKLAŞIK 50 BİN CİVARINDADIR. YURT DIŞINDA BULUNAN BEKİRANLILARIN BİR ÇOĞUNUN  HOLLANDA VE ALMANYAYA YERLEŞMİŞ OLDUĞU BİLİNMEKTEDİR. ŞU ANKİ BİLGİLERE VE ARAŞTIRMALARA DAYANARAK NUFUS HAKKINDA NET OLMAYACAK ŞEKİLDE BEKİRANLILARIN NUFUSU YAKLAŞIK 500.000 ( BEŞYÜZBİN ) DİR Şehir İlçe Belde Köy Soyisimleri

A)  BATMAN-KOZLUK-KAHVEÇİ KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN  SOYİSİMLERİ
1-BARAN, 2-BARIŞ,3-KARASU,4-KARTAL,5-KARABULUT, 6-ÖZTEKİN,7-TEKİN,8-YALÇIN,9- YAVUZ                                                      MALA HENE-MAMUTKA KABİLESİNE BAĞLIDIRLAR
B)  BATMAN-KOZLUK-ÇEVRECİK(KANİYA BERE) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-AKTAŞ, 2-BAĞIŞ, 3-OĞUR, 4-KORKMAZ,5-ŞAHİN, 6-OĞUZ,7-YILDIZ,8-YAVUZ MALA PURTO-MALA ELO-MALA SILO--SIMALKA KABİLESİNE  BAĞLIDIRLAR
C) BATMAN-KOZLUK-SAMANYOLU(KANİKE) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-ACAR,2-AVCI, 3-HALAVURT, 4-HAYKIR, 5-BAL, 6-KAPLAN,-ÇELİK, 7-DALAZ,8-KAYA, 9-ÇİFTÇİ  MALA MURO-MAMUTKA KABİLESİNE BAĞLIDIRLAR
D) BATMAN-KOZLUK-KARPUZLU(SELİBE) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-TAŞ, 2-TEK, 3-KARATAŞ, 4-ÇETİNBAŞ TAŞ VE TEK AİLELERİ MALA HENE AİLESİ OLUP-MAMUTKA KABİLESİNE BAĞLIDIRLAR KARATAŞ VE ÇETİNBAŞ AİLELERİ MALA KUÇO OLUP-MAMUTKA KABİLESİNE BAĞLIDIRLAR
E) BATMAN-KOZLUK-YAYALAR(KENIK) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-AKSOY , 2-YALÇIN                                                                              MALA BIŞO VE MALA ŞEREZEYDİ AİLESİ OLUP  MAMUTKA KABİLESİNE  BAĞLIDIRLAR
F) BATMAN - KOZLUK - PARMAKKAPI (HISKUT) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-AYAYNA  2-MALA ÊLE,3-DENKTAŞ, 4-MALA SADO-ADIN,6-MALA ÊME, 7-BOZYİĞİT,8- MALA SORA, 9-ATAOĞLAN, 9- MALA SEVE,10-BOZGİT,            11-TARKOKA,12-YOLCU 13- MALA HOKO
E) BATMAN - KOZLUK - TAŞLIDERE (HOLE) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-KORKMAZ (MALA MELLE), 2-BARIŞ  (MALA MELLE),3-EROL(MALA DIRBO) 4-DOĞAN ,6-YILDIZ (MALA DIRBO), 7-KAYA (MALA MIŞKO), 8-OĞUR                 -  9-ADLIĞ (MALA MIŞKO)
F)BATMAN - KOZLUK - ACAR (ŞELMO) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-ACAR, 2-BIŞAROĞLU,3-ÇELENK, 4-AYNA,5-GELİÇ
G) BATMAN - KOZLUK - KAVAKDİBİ (MELKİŞA) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-TAŞ, 2-DİRİL, 3-İSKANOĞLU, 4-ÖZTEKİN,5-KANDEMİR, 6-AKBAŞ, 7-BÜLBÜL, 8-YILDIZ
H) BATMAN - KOZLUK - KALETEPE (DALIK) KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-ASİ (MALA ZERO)2-ARZIK, (MALA HEMIKE-AHMEDE EYO)  3-AKYEL  (MALA CEWWE), 4-KAPLAN (MALA CEWWE) 5-YARDIMCI (MALA SADO) 6-YAMAN  (MALA SADO)
I) BATMAN - KOZLUK -DOĞANCIK  (KİFİF)  KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-İLMEZ, 2-KANSU, 3-EREZ, 4-ORAKÇI,5-ERTAŞ, 6-İMRAK,7-DARTAN MALA KEKO AİLESİNDENDİRLER
J) BATMAN - KOZLUK - ÇEMME REŞŞO KÖYÜNDE BULUNAN BEKİRANLILARIN SOY İSİMLERİ
1-BOZKURT, 2-MİRKAN

Bekiran Kabile ve Aileleri

Çevremizdeki hiç kimse Bekiranlılık adı altında feodalizmi içinde besleyip,etrafindakilere güdmemesi ve özendirmemesi gerek,,Ki bizlerin olduğu yerde buna müsade edilmez.Amaç ve çabamız Bekiranlılar arasında tanışmayı,dayanışmayı ve yardımlaşmayı sağlamak ve "öteki,diğeri,onlar,şunlar" demeden,bunu coğrafyamızdaki ve tüm halklarla -EM BIRANE-"BİZ KARDEŞİZ" bilinci ile yaşamak ve yaşatmaktır.

 

MAMUTKA	ÇELIKKA	ÇOREPPA
1-Mala hene,       2-Mala muro 3-Mala şerezeydi 4-ala kuço 5-Mala sımme	1-mala keko 2-mala sado 3-mala mışko 4-mala dırbo	1-Mala keleş 2-Mala sıle 3-Mala şemmo 4-ala êle 5-Mala sado 6-Mala ême 7-Mala sora 8-Mala seve 9-Mala hoko	1-KIÇURİ  2-TERKAN                 3-TAKOKA 4-BALOKA                                             5-ZEYNIKA 6-ZİLLA 7-KOLANİYA 8-MALAMİNO 9-GERSA - GES  KABİLESİ
SIMAİLKA	ŞEWLİKA	ELMANA
1-Mala hecişerro 2-Mala mirho 3-Mala eli 4-Mala kalo 5-Mala purto 6-Mala elo 7-Mala avaski	1-Mala melle 2-Mala ele 3-Mala gerto 4-Mala bılıkari 5-Mala muradike	1-Hemzıki 2-şahoki 3-ishaki

Kaynak:Kısmen Bekıranlılar Derneği

 

Derleme Memedé Kazım

UYARI: SİTEMİZİN TÜM HAKLARI SAKLI OLUP, İNTERNET ÜZERİNDEN YAYIN YAPMAKTADIR.
İZİNSİZ VE KAYNAK GÖSTERİLMEDEN KULLANILAMAZ.