Arabi, Arabiyan Aşireti

Arabiyan aşireti Kerboran (Dargeçit) bölgesinin en büyük aşiretidir. Dargeçit İlçesi  Bu aşiretin sınırları içinde kalmaktadır.

Arabi Aşiretinin Kerboran' ne zaman geldiği hakkında çeşitli rivayetler vardır.  
Bir görüşe göre: 14. yüzyıl da Bağdat ve çevresindeki aşiret kavgaları ve buradaki huzursuz ortam insanları yerinden yurdundan etmiştir.Bu insanlardan biride Abdullah Haşemi'dir. Haşemi üç çocuğunu da yanına alarak önce Irak'ın Dohok şehrine  gelmiştir. Bir süre burada çocuklarıyla birlikte ikamet etmiştir. Buradaki ikametten bir süre sonra Haşemi, yaşlılığının getirdiği hastalığa yenik düşmüş ve ölmüştür. Babalarının ölümünden sonra çocukları, Kasım, Bilal ve Cafer bir süre sonra birlikte yaşamışlarsa da daha sonra, Kasım Cizre'ye, Bilal Mamulan'a (Siirt civarlarında bir yer) Cafer de daha sonra Gera Cafer (Caferin Diyarı) denilen boş bir alana yerleşmiştir.Kasım, bir süre sonra geçirdiği hastalık sonucunda ölür. Ortanca kardeşi Bilal de ondan bir süre sonra hayatını kaybeder.
Kardeşlerinin ölümünden sonra Cafer tek kalmıştır. Yani artık daha sonra büyük bir aşiret halini alacak olan topluluk Cafer'in devamıdır.Cafer, daha sonra evlenir kısa süre sonra bir erkek çocuk sahibi olur. çocuğuna Muhamed Arab adını koyar.

Başka bir rivayete göre ; Aşirete adını veren Arab'ın Suriyede Kamışlo yakınlarındaki  Giré Karesi'de bir bölgeden gelmiştir. Bazılarına göre Arap Tayy aşiretine Bazılarına görede Şammar Aşiretine mensup bir şeyh'in oğlu olduğu şeklindedir. Adının muhammed olduğu söylenen bu arabın Basıkıl Ağasının zülmünden kaçarak  Arap Şehyine sığınır ve burada evlenerek çoluk çocuk sahibi olur.

Diğer bir birvayet  Kerboran' a  gelişlerini bir kan davasına kimileri de kız kaçırma meselesine bağlamaktadır.

Sonuç olarak  Arabiyan aşiretinin Dargeçit(Kerboran) bölgesine yerleşmeleri çeşitli  rivayetlere dayanmaktadır. sonuçta Şatıra köyüne yerleşen Muhammed Arab Basıkılevl'deki Basıkıl  Aşiretinin reisi Yekane ağanın kızı gülé ile evlenirek onların desteğini alır.
Evlendikten iki yıl sonra Yekan'nın hizmetinde çalışan Arabi Yekan'a artık kendi başına yaşayacağını açıklar. Yekan bu duruma üzülmekle birlikte Arabi'nin bu fikrine saygı duyar ve kabul eder. Bununla birlikte Yekan, her sene zekatta ayırdığı hayvanları da damadı Arabi'ye verir. Bunun sonucun da Arabi'nin de küçük bir sürüsü olmuştur. Ayrıca daha sonra Berha Gülike (Güllü'nin Diyarı) olarak isimlendirilecek olan verimli arazileri de kızına çeyiz olarak verir. Bununla Arabi'nin sürüsünü otlatacak otlakları da olmuştur ve sürüsü kısa sürede büyümüştür. Ayrıca bu topraklarda Zirai faaliyetlerde yapar. Bu bölge Kerboran (Dargeçit ilçesi), Halila (kılavuz köyü), Baskıla Kevir (Kısmetli Köyü)'ın tam ortasında yer alır. 

Bu tarihlerde  bölgenin tamamına Arabiyan Mirleri(Mireké Kurisa) hakim olur. Yekane Ağanın kızı ile evlenen Arabı'ın yedi çocuğu olur. Bunlar;Cafer, Xelil,Şeref, Guhreş,Xıdır ve Mıço(Mecid) Bunlardan Mıço(Mecit) Arabiye Mirini öldürünce  bölgenin ağası olur.

Gera Cafer dediğimiz yerde uzun bir süre ikamet eden aile geçimlerini yakın çevrelerdeki insanların tarlalarında ırgatlık ve çobanlıkla yapmışlardır.

ARABİYAN AŞİRETİNİN KÖYLERİ:

Şatıra, Xelilan,Çélik,Zengan Emmara,Zıvınga Çelık, Germav,İzar,Triwa, Liyani, Şemé, Guhére,Gerre,Mıhinai Mıvvéle,Kerbend, Başut, Berkevan, Arbaye, Deywan, Mışté,Zıvıké Direca,Germerro, Seyfiye, Ûşiye, Tile, Cefan, Kani Mire,Dinara, Bızınka,
Gera Cafer, Beré zéve,Avta Xwaré,Berdax, Gundık, Deyrışk,Sohruva, Gundé heci Murad.

                                           MICO (Remmo) Ağanın Soy Ağacı

↓                 ↓	REMMO'NUN OĞULLARI                                         ↓

Derleme :Memedé Kazım




Kaynak:
Altan Tan(Turabidinden Berriyeye)
Dargecitilcesi.com

Araştırmalar sürüyor, ilave ve düzeltmeler yapılacaktır

UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz.

Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan www.semskiasireti.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz...