ALIKAN,ALIKİ ALKAN AŞİRETİ

Aliki veya Alkan aşireti, 1600 yıllarında Diyarbakır Karacadağ bölgesinden bir kız meselesi yüzünden Osmanlı askerleri ile çıkan kanlı çatışma sonrası Liderleri Şemdin(Şemseddin) vasıtası ile Van ,Doğubeyazıt,Iğdır, İran'nın Xoy şehri ve Erivan civarlarına göç eden Brukan aşiretinin bir kolu olduğu bazı kayıtlı olmayan belgesiz anlatımlarla halk arasında bilinse de bu bilginin doğruluğu hakkında şüpheler vardır. Araştırmacılar Alikan ile Brukanlarının Alkan kolunun aynı olmadığı yönünde görüşler belirtmektedir. Zira Alikan Aşiretinin Meşhur alan isminden türediği ve köklerinin İran ve Mezopotamya halklarından olduğu anlatılmaktadır.(Bu konuda araştırmalarımız sürüyor, tamamlandığında ilave edilecektir.) Günümüzde Mardin bölgesindeki kerboran yöresinin güney ve güneydoğusunda yaşayan bir aşirettir. Bu bölgeye Doğubeyazıt tarafından Geldikleri ve ilk liderlerinin Mir Yakup isminde biri olduğu rivayet edilmektedir. Daha sonraları bu aşiretin bir kolu Estel'in batısına göç etmiştir. Bu aşiret oldukça büyük ve dağınık bir yapıya sahıp olup, Bitlis,Batman ve Siirt gibi illerde de kolları mevcuttur.Kırmanci kürtçesi konuşup tamamı ile sunni müslümandırlar. Şey Saidé Palovi'nin dedesi Şey Ali Septi'nin Aliki aşiretinin cindiki koluna mensup olduğu ile alakalı Mele Hasan Hişyar'dan nakl edilen zayıf bir rivayet mevcuttur.Suriyedeki Şeyh Ahmet Xıznewi'nin ailesinin de aslen aliki aşiretinden olduğu söylenmektedir. Son dönemlerde Hasankeyf Beşiri ve Batman yöresindeki Raman Aşiretinin ağaları olan Mala Hacı Abdullah'da (soyadları Ramanlı,özdemir,Demirer) Aliki aşiretinin ilk ağalarından olan Mir Yakup'un çocukları olduğu ileri sürülmektedir. KÖYLERİ: Goliyé Kur,Dilan,Guruza,Bakvan,Zıngılok,Dike,Pilisiye'dir. ESTEL'İN BATISINDAKİ ALİKİLER; Kerborandaki Aliki aşiretinin bir bölümü de Estel'in batısında Mahalmiler ile Ömeriyan aşiretinin arasında yerleşiktir.Müslüman olup, Kürtçe konuşmaktadırlar.Liderleri NİBİLÊ'deki Mala Mired Ağa'dır. KÖYLERİ; Mıkré,Nibilé ve Hevediné'dir. Mikre Köyünün adı İranda Büyük bir Kürt aşireti olan Mukrileri hatırlatmaktadır. Ancak bu konu ile ciddi bir ilinti tespit edilmiş değildir. Kaynak:Kısmen Altan Tan (T.berriyeye) Memedé Kazım BU SAYFA İÇİN YAPILAN YORUM VE İLAVE BİLGİLER EVRİM BANLI iSİMLİ OKUYUCUNUN YORUM VE İLAVE BİLGİLERİ Konu : BİLGİLENDİRME Mesaj: serhat bölgesinden gelen alikan aşireti başta batman merkez ve beşiri(qubin) ilçesi olmak üzere kürdistan coğrafyasının çeşitli vilayet ve ilçelerinde kısmi olarak bulunmaktadırlar daha geniş bir bilgi verecek olursak batman,siirt,kurtalan,diyarbakır,muş,nusaybin,tatvan,hizan,van,erciş,ve suriye''''de ikamet eden alikanlılar vardır.şu anda halen faaliyet gösteren ve malatya ilinde bulunan ALİKAN YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ bulunmaktadır...alikanlıların bu kadar fazla ve birçok yerde bulunmasının en önemli sebeplerinden bi tanesi bu aşiretin KOÇER(göçebe) olması ve hayvancılıkla uğraşmaları kış aylarında daha sıcak bölgelere yani batman mardin vb.,yaz aylarında ise daha serin bölgelere yani bitlis,muş,van vb.ZOZAN(yayla) lara çıkmalarıdırlar...Tabi 100 yılı aşkın bir süre gibi koçerlik yapmayan alikanlılar beşi ri ilçesinde 40''''a yakın köy ve mezraya sahip olmuş ve yerleşik hayata geçip kendi topraklarını işletmek ile uğraştıkları gibi birçok alanda,sektörde ticaret yapan alikanlılar aynı zamanda batman siyase Konu : BİLGİLENDİRME 2 Mesaj: batman vilayet olmadan önce siirt iline bağlı olrak siyasetçi çıkaran alikan aşireti yakın dönemde batman vilayetindede siyasette öncülük etmiş ve kendi vekillerini çıkarabilmişlerdir...alikanlılar yedi babadan oluşur ve bunların tamamı akrabadırlar...alikan aşiretine mensup kişiler sünni,şafii ve müslümandırlar.alikanlılar yörede misafirperverlikleri ilede tanınırlar genelde akraba evliliği yapan alikanlılar yabancı evliliklere pek sıcak bakmazlar.... halk arasında alikan köyleri,isimleri ve hangi kola ait oldukları aşağıda belirttiğim gibidir..... MALA DİBO nun köyleri:DUSADEK(IŞIKVEREN),,GUNDIKE GULE(DEMİRDÖVEN),,EYNKERM(TEPECİK),MEMIKA(GEDİKLİ),,SİLEXER(KUMÇAY),,MIZAREŞ(YAKACIK),,HOPE(ASMADERE),,KUMARO(KUMRULU) (banlı,suçin,öztürk,kangül,özlük,taş,baran,altun,yüknü,geçgel vb. ailerden oluşur...) MALA RE MO nun köyleri:HOPE(ASMADERE),EZKA JORİ(DEĞİRMENÜSTÜ),,DERDİVİN(YEŞİLOBA),,BAXIMZE(YALINKAVAK),,ZEWIKA XAÇO(KIŞLACIK),,EZKA XWAR (apaydın,akın,izer,ekinci, vb..) MALA SİNO nun köyleri:DERAHEMZO(ALACA),,SINE(KESİKTAŞ) (Gezici,özdaş,ekinci,orhan,besim) CINDIKA nın köyleri:ZENGAYA MAMO,,GERMIK,ZUXIR,HIJİROK(ILICA),,HOPE(ASMADERE),,CINESKER(YONTUKYAZI) (duman,dağ,bozkurt,) KATIXOKA nın köyleri:BARISIL(ÇEVRİMOVA),,ZEWA ELIKA(ZEWE KÖYÜ) (baran,konaç,yurdem) AXIKA nın köyleri:CINESKER(YONTUKYAZI),,ŞIHE(DAĞYOLU),,HOPE(ASMADERE) (gezici,Beğde) olarak adlındırlan köyler ve soyismleridir...iki defa ve daha fazla yazılan köylerde ise her babadan(bavıkten) alikanlılar bulunmaktadır...... DÜZENLEYEN:EVRİM BANLI

4 yorum:

  1. Zengayê Mamo daki cındıkilerin soy isimleri girilmemiş Soy isimleri şöyle: Onurcan, Omurcan ve Tanlası

    YanıtlaSil
  2. cındıkanlar köyleri sıne cınesker zengamamo hope hıjorok zıxuralika mahribe kınaske germik diyer köy ve ilce merkezde varlar şeh Ahmet oğulları irandan 4 kardeşten 3 tanesi gelmiş seyd haşim aziz mahmut urmiye şeh açık baş mıhemed şeh ali iranda kalmış said dedesi şeh ali serpti dede şeh hüseyin seyid haşim şeh aziz mahmut urmiye oğlu imail 1600 de 4murata biyat emedikleri icin katiliya idama tabi tutulmuş şeh mıhemed hıznevi süriye seyid haşim 5 yaşında hüseyinn şeh aziz mahmut ürmiye 3 imail celo cındıkan dırlar cındık şeh yakup el cındıktan gelmiş yakupa araplar cındık cundık unvanı vermişler cındıkanllar şeh yakup el cındık cocuklarıdırla kaynan süleymaniye kütüphanesi fırat ünvesitesi islami fobi tarihi soykırım nedeniyle acıklanmayan bilgi alikanlar 1639da diyabakır cildirek köyü karajdağda şeh aziz mahmut urmiye eşi xato 3 yaşında oğluyla seyid haşim eşi 5 yaşında hüseyin şeh dedesi 2 bayan 2 cocuk akrabaları alikan aşiretine katliyamda savaşta sığınmışlar osman kimse kurtulmasın diye bunların arkasına asker göndermiş alikan aşireti bunlari aile fertleri oldunu ve vermiyeceni savacaklarını ve osmanlıyla savaş giriyorlar süre zarfında alikan aşireti sürgüne tabi tutulüyor mele hesen hışyar kendisi alim ilim sair edebiya tarihe ışık tutan 1925 şeh said isyanında yer olmış şeh said yado süriye sürgünde kalmış şeh said ailesini yakında içlerinde büyümüş molla imamdır tabiki şeh said efendini kökeni bilen biri mele hesen hışyar allah hepsini mekanı cennet eylesin

    YanıtlaSil
  3. aziz mahmut oğlu ismail celo dur seyid haşim oğluda hüseyindir hüseyin oğulları her kisinin torunları zozan hayvancılık vermiş şeh ali septiyle ilim alim medreseye devam etmişler hepsi deyil kendini zozanlara hayvancılık şuan alikan aşiretinin icindeki cındıkanlar devam etmiş tarih aile uzaklar birleşiyor şuan palu kavucular karakocan beşiri hınıs karayazı diyarbakır kulp bingöl aile bireyleri birbirlerin varlığından haberdarlar bir gün şeh yakup el cındık torunları birleşecek teknenoji geliştiki geñcler kardeşlik özlem ruhuyla o gün gelecek bi yok eden yok sayanlar tarihe deyil gençlere hesap verecek her aile ferdimizdir alikanız alikiyiz bütün alikan aşiretine kardeşlik birlik beraberlik ruhuyla allahın rahmeti bereketi üzerinizde olsun tarihimizi kim oldumu unutmayalım geçmişte aile hata sıķıntıları kırgınları gençlerimize maal etmiyelim insan birlikte aile ev akraba olur tek insan ölü insandır

    YanıtlaSil
  4. İki farklı Alikan aşireti var Mardin Midyat Dargeçit idil ve Nusaybin'de bulunan Alikanlılar doğubeyazıt'tan gelmekte olup Celali aşiretinin bir koludur Batman'ın Beşiri ilçesinde bulunan ve Bitlis'te Bingöl'de Siirt'te Adıyaman'da Malatya'da bulunan Alikan aşiretinin ise Van'ın en büyük aşiretlerinden biri olan Brukilerin bir kolu olduğunu düşünüyorum

    YanıtlaSil