Esas Yerleşkeleri,Musul civari il Süleymaniye’dir. Kürt aşiretleri içinde köklü bir tarihe sahip olup, özellikle İran topraklarında hanedanlıklar kurmuş olan Baban Kürtlerinin bir kolu olduğu kabul edilmektedir. Kürt aşiretleri araştırmacısı Sir Mark Sykes, 1900’lü yıllarda Surçilerin 3.000 aileden fazla olduğunu ve bunların yaklaşık 1000 ailesinin göçebe hayatı yaşadıklarını yazmaktadır. Babanların bir kolu olduğu kabul edilmesine rağmen oldukça büyük bir aşirettir. Mardin civarında yaklaşık 30 köyleri vardır. Kuzey Irakta ki Musul vilayetinin tapu kayıtlarının bu ailenin elinde olduğu iddia edilmektedir. Musul, Mardin Süleymaniye dışında Büyük Zap havzası ile Dohuk, Akra, Erbil, Musul, Harir, Halifan, Şaklava ve Soran'da yaygın olan Surçi Aşireti, K.Irak'ın en güçlü aşiretlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Rewanduz’a kadar olan bölgede de çok sayıda Surçi yerleşkeleri vardır.
Türkiye ve Irak dışında,Suriye, Libya ve Bazı arap ülkelerinde de Surçi aşireti mensupları yaşamaktadır. Büyük zap ile Rewanduz civarındaki Surçi aileleri genelde Mamekanlı aşireti ile aynı bölgeyi paylaşmaktadır. Musul ve Süleymaniye taraflarında ise, Caf, Berazi ve zend aşireti ile kaynaşmış durumdadırlar.
Rewanduz’lu Mehmet Paşa Baban ve Surçi’lerin zayıfladığı dönemlerde, Bradost ve Şirvan aşiretlerine ait yerleri ele geçirdikten sonra Xoşnavi ve Surçi aşiretlerinin yaşadığı bazı yerleri’de ele geçirmiştir. Ancak , Bağdat Valisi Ali Rıza paşa’nın çabaları Rewanduzlu Mehmet paşa’yı durduramayınca, Osmanlı devleti bölge’de huzuru sağlamak amacı ile Sıvas valisi eski sadrazam Reşit Paşayı gönderince Mehmet paşa eski topraklarına çekilerek zap ettiği toprakları eski sahiplerine terk etmek zorunda kaldı.
1833 yılında Kör Muhammed paşa’nın amcalarını tutuklattıktan sonra kurduğu hükümette, Şirvan, Bradost ve Surçi ailelerine de hükümetinde yer ve yetki vermişti. Oldukça Misafirperver ve yardım sever bir aşiret olduğu ifade edilir.
Bu aşirete neden Surçi denildiği net olarak tespit edilememişse de,bazı kaynaklar Surçilerin Urfa’nın Suruç ilçesinde ayrılarak Musul civarına göç ettiklerinden, kendilerine Suruç’tan gelenler anlamına gelen “Surçi” yani Suruç halkı denildiği ve bu nedenle kendilerine Surçi denildiğini iddia etmektedirler. Ancak bu rivayet sadece sözlü anlatımlara dayanmaktadır.
Ayrıca Turabidin aşiretlerinde olan Surgucu veya Sürgücü aşireti ile bağlantılarının olup olmadığı net olarak bilinmemektedir.
Derleme Memedé Kazım
www.semskiasireti.com
kaynak:
Muhammed Emin Zeki Beg(Kürtler ve Kürdistan)
Mark Sykes(The Kurdish Tribes otf the ottoman empires)
Araştırmalarımız sürüyor, İlave ve Düzeltmeler yapılacaktır. Bu Aşiret hakkındaki doğru bilgilerinizi bizimle paylaşınız.
UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz. Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan www.semskiasireti.com hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder