GEVDAN VEYA GEWDAN AŞİRETİ

..

Ağırlıklı olarak Çatak, Gürpınar, Van ve büyük kısmı Şırnak Beytülşebab sınırları içinde yaşarlar, Selahaddini Eyyubi’nin Mensubu olduğu Azerbaycan kökenli Rewadi aşiretinden ayrılan ve oldukça  önemli   bir aşiret  olan Hertoşilerin   Vandan Duhoka kadar dağılmış olan Beytüşşebap menşeli Mendkan   kolundan olduğu kabul edilmektedir. Bir kısmı Faraşin platosunda yaşamlarına devam etmektedirler. Genelllikle  hayvancılıkla uğraşmaktadır. Bir kısmı Beytuşebab ilçe merkezinde oturmaktadır.

Gevdan Kolunun kurucusu Mameyn  İsimli  şahıstır.Germaz ve Geliyé Gevda denilen  bölgede çoğaldıklarından kendilerine Gevdan derler. 

Irak Rewanduz taraflarından Hakkari,Başkale ve Beytuşebap ve çevresine göç etmişlerdir, Van cıvarında da yaşayanlar vardır. Günümüzde yaklaşık olarak nüfusları 100 bin cıvarında olduğu tahmin edilmektedir. Bu gün sadece bu bahsi geçen yerlerin dışında, Antalya, İzmir, Mersin ,Batman,Siirt, ege sahilleri  ve kısman Irakta da yaşayan gevdanlılar mevcuttur.

Sosyal yapı olarak yerleşik hayat sürdürmektedirler. Dayanışma ve birliktelikleri en önemli özelliklerindendir

Gewdan veya Gevdan ismi Kürtçe kökenli bir kelime olup Gövde veya insan vücudu anlamına gelir, bu ismin aşirete ismini veren Mustafa adındaki bir zattın  iri ve kalın vücudunu teşbihen Gewd  kelimesinden türediği  ifade edilmektedir


Beytüşebap ilçesi, Dağaltı,Akarsu,Ortalı,Yeşilöz,Doğanyol ve Pınarca köylerinde yaşayanların 1987 yılı verilerine göre nüfusları;3.500 kişidir. İleri gelen ailelerinin başında Dırbas Acar ailesi gelmektedir.1987 yılında yayınlanan "Aşiretler raporu" Kitabının düşünceler kısmında  şu bilgilere yer verilir; İsyanlara katılmışlardır,Başkale'de 50 hane,Gürpınar ilçesinde 80 hane, bulunmaktadır.Bu kabilenin bir kısmı Irak'ın Duhok  ilçesine bağlı köylerde tahminen  240 hane yerleşmiştir. Jirki ve Alan aşiretleri ile dosttur.Yarı göçebedirler. Aşiretler raporu:Sayfa:155)



HAMİDİYE ALAYLARINDA GEWDANILAR


 

Sultan Abdulhamit'in Kurmuş olduğu  Hamidiye Alaylarında Gewdanlılar 500  kişi ile Fiilen katkı vermişlerdir.Gewdanıların  bu alaylara vermiş olduğu asker sayısı ve bölgesel dağılımı aşağıda verildiği şekilde olmuştur.

AŞİRET

Gevdan

KATILDIĞI BÖLGE    

Hakkâri

SÜVARİ   

200

PİYADE  

 300

TOPLAM

500

 

Araştırmamız sürüyor.... Devamı gelecek

1 yorum:

  1. GERÇEK İSİMLER GAWDAN YANİ ADIM ATAN ANLAMINDADIR

    YanıtlaSil