AŞİRETLER VE BOYLAR : BECİRMANİ AŞİRETİ

Güneydoğu ‘da Seyyid olarak Kabul edilen Becirmaniler Mardin, Kercoz,Batman, Bitlis ve Siirt civarında yaşarlar. Ağırlıklı olarak Mardin Batman ve Kercoz en yoğun yaşadıkları bölgedir. Soylarının Hz.Hüseyin’e dayandığı bilinir. Becirman İsmini Gercüş ilçesine bağlı olup, Osmanlı Tahrir kayıtlarında “Baba Cir” olarak kayıtlı bulunan ve bu günkü ismi “Vergili” olan bu köyden aldığı sanılmaktadır. Bu aşiretin en ileri gelen atalarından biri olan Zevi Seyid Bilal Hazretlerinin türbesi de bu köydedir. Keşif ve keramet sahibi bir zat olduğu söylenmektedir. Becirman şeyhin ve evlatlarının oturduğu köydür. Seyid Bilal’ın Türbesi Becirman’da ve ziyarete açıktır. Yörenin namlı emirlerinden olan Hasankeyf meliki tarafından Seyyid Bila’in kerametine istinaden bu köyde yaşayanlardan vergi alınmaması emredilmiş ve o günden sonra “Vergisiz” anlamına gelen “Becirman” yani vergisiz köyü olarak anılmış ancak Cumhuriyet döneminde Köyün ismi tam aksine “Vergili” olarak değiştirlmiştir. Osmanlılar döneminde soy şeceresi onaylanmış ve vergiden muaf tutulmuşlardır. Becirmaniler Kikan, Melikan Reşi ve Zırıkan aşiretlerine uzun süre rehberlik ve şeyhlik yapmış bir kabiledir. Günümüzde büyük bir kabile niteliğinde geniş bir nüfusa sahiptirler. Şeyh Bilal’ın Türbesine düşülen tarihe bakılırsa 1132–1212 yılları arasında yaşamıştır. Her yıl geleneksel olarak Gerek Becirmaniler ve gerekse diğer aşiretlere mensup insanların katıldığı Zevi Seyyid Bilali anma törenleri yapılmaktadır. Abbasi Halifesi Harun Reşit zamanında Bağdattan gelerek bu bölgeye yerleşmişlerdir.Seyit Bilal’in çocuklarından olan bu boy kendi aralarında ,İsmailki,Seydali, Mirzaki, Haşiki, Muratki, Kıça veya kiliça, Nasuki olmak üzere toplam yedi kola ayrılmaktadır. Günümüze kadar ulaşan yedi kola mensup Becirmaniler, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin hemen her şehrine ve Türkiyenin muhtelif diğer şehirlerine dağılmışlardır.[1]

Becirman SeyidleriBölgede çok sayıda seyid olduğunu öne süren aile vardır.

Bölge halkı, bu ailelerin önemli bir kısmının seyidlik iddialarına kuşkuyla yaklaşır. Ancak becirman seyidleri bölgede en fazla saygı duyulan ve seyidlikleri genel bir kabul gören seyidlerdendir. Becirman yerleştikleri bir köyün adıdır. Midyat- Kercoz- Kerboran ücgeninde Gercüz’e (Kercoz) bağlı bir köydür. Köyün ismi kürtce Vergisiz (vergi alınmayan) anlamına gelir. Osmanlı ve daha öncesinde Eyyübi yönetiminde seyyidlerden Hz. Peygambere hürmetten vergi alınmadığı öne sürülmüştür. Cumhuriyet döneminde köyün adı değiştirilerek Vergili yapılmıştır.

Ailenin bölgeye gelen ilk kişisi olan Seyyid Bilal ilk önce Zeliye ile Bilaxşe arasında Çiyayê Beş e gelerek çadır kurar ve o mıntıkadaki mağaraları da kullanır. Arbayê Mireklerinin Kani Derê Darê ava çıktıkları bir günde, Seyyid Bilal Gîrê Beş te namaz kılarken Beylerin önünden kaçan bir tavşan Seyyid Bilalin abasına sığınır. Seyyid Bilal kendisine sığınan tavşanı Mirlere vermez. Bu olaya şaşıran Mirler Seyyid Bilal ile tanışıp kim olduğunu ve nereden gelidğini öğrenince Seyyid Bilale Becirman köyünü verir ve bu köyü vergiden de muaf tutarlar.

Seyyid Bilal’in bölgeye geliş tarihinin Hicri 850 (1446-1947) yıllarına rastladığı, 7 oğlu olduğu ve bu gün bölgedeki Becirman Seyyidlerinin bu 7 kişinin torunları olduğu öne sürülmektedir.

Aileye mensup çok sayıda ünlü kişi vardır. Son dönem Şeyhlerinden Seyyid Halil Serdefi, Cizreli Seyyid Kadri ile Millet vekilleri Şerafettin Elçi, Haşim Haşimi, Musa Okçu Becirman Seyyidlerindendir.