BALEKURDİ, bELEKURDİ AŞİRETİ

Balekurdi  veya Belekurdi aşireti  tıpkı Bilbaşı konfederasyonuna bağlı diğer aşiretler gibi  Kökenleri Sasani hükümdarı Nuşirevana dayandığı iddia edilmektedir.  Bilbaşi ve Kovalisi ortaklığı  Bilindiği üzere 24 aşiret 12’şerli iki konfedarasyon halinde birleşerek Rojki aşiretini meydana getirmişlerdi. Balekurdi’ler Bu iki konfederasyonun en önemli ayağı   Bilbaşi ‘lerden ayrılmış bir koldur. Bilbaşi federasyonuna bağlı aşiretlerin tamamı kendilerini, ünlü sahabe Halid Bin Velid’in soyundan kabul ederler.

Balekurdilerin   bağlı olduğu Bilbaşi konfedersayon aşiretleri Önce Şehrisor daha sonra da İrandaki Lahican bölgesinden gelmişlerdir. Buradan göçleri   İran’daki Baban Bölgesinde yaşayan Mirbasıki aşireti ile giriştikleri savaş nedeni ile  olmuştur.  Mukrilere bağlı olan mirbasıkiler Dönemin hükümdarının desteğini alarak Bilbaşı aşiretlerini buradan çıkarabilmiştir.  Lahican ve Baban topraklarından gelerek Bitlis’in Modkan (Mutki) İlçesinin Tab isimli  beldesine yerleşirler.  Daha sonra Siirt ,Eruh ile Kuzey Irak’taki diğer şehirlere dağılmışlardır. Şerefname bu savaşın nedeninden bahsetmez ancak, Abbas Azavi bu savaşın Toprak mülkiyeti sebebi ile  çıktığını iddia eder.

Şeref Han’ın yazdığı Şerefname’den aktarılan rivayete  göre, bu aşiretler Bitlis ve Sason (Hazzo)’u David adlı bir Gürcü kraldan ele geçirmişlerdi.

Günümüzde Siirt, Bitlis , Eruh,İran,Kuzey Irak  ve Van civarında ağırlıklı olarak yaşamaktadırlar. Bazı resmi olmayan kaynaklar Bilbaşi kollarının (Balekurdiler dahil)  Kuzey Irak’taki Sindi aşireti ile akraba olduklarını yazmaktadır. Ancak Bu tezi destekleyecek kesin belgeler mevcut değildir. Bu konu Sadece sözlü anlatımlara  dayandığı için kaynağı doğrulanamamıştır. Ünlü kürdolog ve yazar Dr.Fritiz  Van bölgesinde yaşayan Balekurdi’leri Şikaki aşireti içinde gösterir ve Van yöresine Hamza beg isimli bir bey tarafından geldiklerini yazmaktadır. Yapılan araştırmalarda Dr.Fritiz’in bu tezini destekleyecek başka bilgi olmadığı gibi, Hamza Beg Şikaki aşiretinden olmayıp Şemski aşiretinin önemli şahsiyetlerinden olduğu anlaşılmıştır.Şikakiler gibi bir çok aşiret Hamza bey ile beraber Kuzey Irak’tan Botan’a daha sonrada Van yöresine göç etmişlerdir. Balekurdilerde bu dönemde Şemskiler ve  Şikakiler ile beraber göç etmiş olabilirler.

Özellikle Siirt,Eruh ,Bitlis,Kuzey Irak  ve Van çevresine yerleşen Balekurdi aşireti mensupları önceleri göçebe halinde yaşarken , günümüzde yerleşik bir hayat sürdürmektedirler. Botan civarında yaşarlarken Fınık Kalesi en önemli kaleleri idi bu dönemde Fınık Kalesinin  Emiri Abbas Han idi.Burayı Selahaddin-i Eyyubinin soyundan olan  Melikan’lardan almışlardı.

Tıpkı Bilbaşilerin diğer kolları gibi Kırsal kesimlerde yaşayanlar, tarım ve hayvancılıkla uğraşırlar, barışçıl ve iyi diyalog kurabilen bir aşiret olarak bilinir. Araştırmacı  Mark Sykes  1906 yılında yayımladığı  bir makalesinde bu  aşiretin bir kısmının  “semi-nomadic” yani yarı göçebe  hayatı yaşadığını ileri sürmektedir.

 

Derleme Memedé Kazım

Araştırmalarımız sürüyor.İlave ve düzeltmeler yapılacaktır.

UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz.

Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan sitemiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz...