Hatunoğlu Aşireti Osmanlı imparatorluğu döneminde doğu ve güneydoğunun en büyük aşiretlerinden bir olan Milli aşiretinin bir koludur. M.E.Zeki Beg'in araştırmalarına göre 1930 yılı itibari ile 400 aileden müteşekkil bir aşirettir. Büyük Osmanlı Arşivlerindeki (BOA) kayıtlarda Haymenişin taifei Ekrad olan adlandırılan bu aşiret yarı göçebe halde yaşamaktaydı. Resmi olmamakla beraber Yavuz Sultan Selim döneminde Diyarbakır Karacadağ yörelerinde hakim olan Milli Aşiretinin bir kolu iken yozgat ilinin güney taraflarına tehcir edilirler. Kurmanço /kırmanci lehçesi ile konuşan Hatunoğlu aşireti aynı zamanda hacıbanlı aşireti ile de akraba sayılırlar.
Kürt tarihçiler Hatunoğlu aşiretini Kürt aşiretleri içinde gösteririken, Türk araştırmacılar ise Hatunoğullarını Türk boyu olarak tanımlar. Buna örnek olarak, Türk araştırmacı M.Fahrettin Kırzıoğlu'nun araştırmasını örnek verebiliriz. Kırzıoğlunun , Kars'ın büyük eşraf ailelerinin Hatunoğulları büyüklerinden dinleyip derlediği bilgiler özetle şöyledir;Kendilerine Hatunoğulları denilmesi Hatun isimli bir kadın'dan gelmektedir. Hatun onların büyük ninneleridir. Ananeye göre Arpaçayın sağında Mağazbert Kalesindeki "Süslü Hatun" türbesinde yatan ve Hatunoğullarına ismini veren ninneleri ile bunun kocası kalabalık bir oymakla Kırımdan Kars toprağına Toktamış bey'in ordusu ile gelip yerleşmişler.Sonradan İran padişahı (Temür) bir gün ordu ile gelerek buraları almış ve kendisine karşı geçirmiş ve erkek soylarını kesmiş. Bu beyler ailesinden ancak hamile bir hatun ile bir de Trabzona kaçabilen "Murat Han" adlı bey sağ kalabilmiş. Sonradan bütün oymaığın baş tacı edip büyük tanıdığı bu hamile Hatundan Karsın Şüregel ve Mağazbert/Digor beylerinin babası doğmuş ve Şahın adamlarının korkusundan dipte bucakta büyütülmüşm. herkesi bu öksüz Beyoğluna babasız büyüdüğü icin Hatunoğlu, demiş... Bu yüzden bu bey çocuğundan doğanlara da bu aile adı verilmiş bulunuyor. Trabzon daki bey de bunların amcası sayılıyor. gerek trabzonun en büyük eşrafından olan Murathanzadeler gerekse Karstaki Hatunoğulları aile ananelerine bağlı olarak öteden beri birbirlerini amcaoğulları sayagelmişlerdir. (M. Fahrettin Kırzıoğlu, Kars Tarihi I. İstanbul 1953 S. 480, 481) Kırzıoğlunun bahsettiği Murathanoğlulları, trabzon gümüşhane ve bayburt civarı tarihinde mühimdir ve bugünde trabzon ve gümüşhane de yaşayanları da vardır.
Bölgede anlatılan rivayetlere göre, Karakalpaklıların bir kısmının Karsa yerleştirilmesinde Hatunoğullarının büyük rolü olmuştur.
MEMEDÊ KAZIM
Araştırma sürüryor.İlaveler yapılacaktır.
UYARI: Bu sitedeki bütün materyallerin her hakkı saklıdır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz ve kopyalamak suretiyle elektronik ortamda kullanılamaz ve kitaplaştırılamaz.Not:Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir. Yazılan yorumlardan SİTEMİZ hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder