HACIBANLI AŞİRETİ

Osmanlı döneminde, özellikle Sultan Abdulhamit döneminin en önemli aşiretlerinden Milli aşiretinin cacımanlı kolundan ayrılan bir aşiret olarak biliniyor(Kaynak:M.E.Z Beg.1931 Kürt Tarihi) Hacıbanlı aşireti Kürtlerin Kormanço/Kırmanç grubuna dahil edilir. Kormançolar; Yavuz Sultan Selim zamanında, İran’ın bölgeyle ilgili emellerine karşı bir tedbir olarak Anadolu’nun çeşitli yerlerinden alınıp doğuya yerleştirilen Türkmen aşiretlerinin, zaman içinde bölge halkıyla kaynaşarak oluşturduğu halkın adı olarak bilinmektedir (Fırat, 1983: 4-5). 1930 yılı verilerine göre 300 aile cıvarında olduğu belirtilmektedir. Bir zamanlar Kayserinin Batı tarafında bulunan Kızılırmak Nehri civarına ve Amanos dağlarının eteklerine sürülmüşlerdir. Ziya Gökalp’in, Mem ü Zin adlı hikâyenin yazarı Ahmed-i Hânî’den naklettiğine göre Kormançolar; Boti, Mehmedî ve Silîvî olarak üç kısma ayrılıyor ve bunlardan Silîvîler Mil ve Zil olmak üzere kendi arasında iki alt kısma bölünüyorlar (Gökalp, 1992: 28-30). Bu bilgiye göre Hacıbanlı aşireti, Silîvîlerden ayrılmış görülmektedir. Mil’e ve Zil’e mensup olanlar manasında daha sonraları Milli ve Zilli olarak adlandırılan ve Osmanlı kayıtlarına da böyle geçen aşiretler, zamanla Kormançoların önemli kısmının adı oldu. Bunlardan Millilere mensup olan aşiretler; Bitlis, Van, Dersim, Erzurum ve İran hudutlarında yaşamakta idi. Hasenanlı, Mutikanlı, Çuxuri ve Huyutanlı aşiretleri; Bitlis vilayetinde ikamet ediyordu. Şıkfeti, Takori, Şulyi, Hartuşi ve Şikak aşiretleri; Van vilayeti civarında yaşıyordu. Erzurum vilayeti dâhilinde yaşayan Zirkanlı, Cibranlı ve Cemal Kendi aşiretleri ve yine Van vilayeti hududundan İran içlerine doğru uzanan bölgelerde yaşamakta olan Milan Aşireti, Dersim’in hemen bütün aşiretleri, Musul taraflarındaki bazı aşiretler; Milli olarak adlandırılan bu birinci kısma mensup idi (BOA. DH. SYS. 24/2-4. Lef 114/1). Zil veya Zilli olarak tanınan aşiretler; Sipki, Celali, Zilanlı, Haydaranlı ve Badıllı (Beydilli) aşiretleri idi ve ikametleri Erzurum sınırları içerisinde bulunuyordu. Osmanlı kayıtlarında “Ekrâd-ı Millili” şeklinde geçmektedir. 1518 tarihli Osmanlı kayıtlarında aşiretin iki yüz yirmi beş hane ve kırk beş mücerret nüfusa sahip olduğu tespit edilmiştir. ARAŞTIRMA DEVAM EDİYOR BİLGİLER ELDE EDİLDİKÇE İLAVE EDİLECEKTİR. MEMEDÊ KAZIM