DÖĞER DÖGER BOYU

Kuzey Suriye'de yaşayan güçlü Oğuz-Döger aşireti hem Karakoyunlu hemde Akkoyunlularla ittifak yapmışlarsa da her iki devlete hiçbir zaman katılmamışlardır(1). 15, yy. başlarında Memlük devletinin kuzey smırlannı akınlardan koruinak için oluşturduğu Türkmen gücünün büyük bir kısmını Dögerler teşkil ediyordu. Onlar Kara Yülük-Kara Yusuf mücadelesinde önce Kara Yülük'ün sonra da Kara Yusufun yanında yer almışlardı". Bundan sonra gittikçe güçleri zayıflamış ve 1415'de sahip olduğu yörelerden Diyar-ı Murdar'ın büyük bir bölümü Arap kabilelerine Diyarbekir'i de Akkoyunlular'a kaptırmışlardır. 1435 yılında Kara•Yülük Osman Bey'in ölmesini fırsat bilerek Memlükler'in teşvikiyle Akkoyunlular'a saldırarak onları yenilgiye uğratmışlardır. Ancak bu onlann yöredeki son başanları olmuştur. Daha sonraki zamanlarda Akkoyunlu askeri şefleri arasında sadece bir kişi bulunmaktadır(2). Safevi devrinde onlar Türkmen Oymakları içinde bulunuyorlardı(3).

HACILI VEYA HACİLU OYMAĞI(DÖGERLERİN KOLU) Döger aşiretinin bir kolu olduğu muhtemel ve Karakoyunlular'ı oluşturan kabilelerden biri olan Hacılu aşireti 1467'de Cihanşah'ın ölmesinden sonra Uzun Hasan Bey'e tabi olmuşlardır. Uzun Hasan bey onları Arap'taki kalelerin muhafızı olarak görevlendirmiştir. Safeviler döneminde "Türkmen Oymak" içinde görülen bu aşiretin bir kolu da 18. yy.'da Orta Suriye ve Orta Anadolu'nun batı bölgelerinde yaşıyordu (1- Diyarbekriyye, s.457, 461-62, 471, 537; Tahmasb, Teskire, s.13; Gaffari, Nusah, s.283; AReflk, Anadoluda Türk Aşiretleri, İstanbul, 1930, s.130, 147, 151, 202; Sümer, Karakoyunlular, s 30 ve Oğuzlar, s.146.). 1-Sümer, Karakoyunlular, s.3 2-Akkoyunlu Döger ilişkileri için bak. Diyarbelcrigye, 53-54, 56-57, 77-79, 91 121-23, 537; Maltrizi, neşr: M.Ziade ve S.A.F. Aşur, 4 cilt,Kahire, 1934-73, V, s.291 lbn Hacer, inbaill Gumr, neşr: H.Habeşi, I-III, Kahire, 1969-72, I, 266-67, III, 40; NucumıTz-Zahlre, VI, 7, 162, 342-43, 652 Şemseddin Sakavi, el-Dow'al-Lamt, Kahire, 1934-36, s.219; Sümer, Oğuzlar, 241-52. 3-Sadıki Afşar, Tezkire-t Mecmal-i Havas, neşr: Abdul Resul Hayyampur, Tebriz, 1948, s.121-122. Alıntı:İlhan ERDEM (Akkoyunlu Aşiretleri) Araştırmalarımız devam ediyor. İlave ve düzeltmeler yapılacaktır. Yapıcı ve belgeli bilgilerinizi bizimle paylaşınız.